Το Παλάτι της Κνωσσού είναι μοναδικό, ο Τάφος του Καζαντζάκη αποτελεί σημείο – σταθμό για το Ηράκλειο, ωστόσο στην πόλη της Κρήτης ένα από τα πιο εντυπωσιακά αξιοθέατα είναι το Ενετικό Φρούριο με το “παράξενο” όνομα Κούλες.
Αν και πιο… ταπεινό από τα δύο πρώτα μνημεία με τα τεράστια brand names και την ακόμα μεγαλύτερη πολιτιστική και ιστορική κληρονομιά που τα συνοδεύουν, το Ενετικό Φρούριο δεσπόζει στο λιμάνι και σε ταξιδεύει με τον δικό του μοναδικό και μαγικό τρόπο στον χρόνο.
Η τελική μορφή του, αλλά και το όνομα Κούλες (σ.σ. Su Kulesi) την απέκτησε επί τουρκοκρατίας, ωστόσο σε ένα τόσο στρατηγικό λιμάνι, όπως αυτό της Κρήτης, οι καταβολές του – ως κατασκευασμένος προμαχώνας – ξεκινούν από τον 9ο και το 10ο αιώνα και την περίοδο της Αραβοκρατίας.
Σήμερα είναι ένα προσεγμένο, περιποιημένο και καλοδιατηρημένο μουσείο, που φιλοξενεί πολλούς επισκέπτες. Με το που περάσεις την πόρτα και βρεθείς εντός των τειχών νιώθεις άμεσα το… Kules Effect. Η ατμόσφαιρά του, ο φωτισμός του, τα υλικά κατασκευής του και τα εκθέματα του σου δίνουν την ενέργειά τους και χωρίς να σε ρωτήσουν σε στέλνουν εκατοντάδες χρόνια πίσω τότε που το Καστέλλο αποτελούσε την πρώτη γραμμή άμυνας της πόλης και έπαιζε τον ρόλο του άγρυπνου φρουρού κοιτάζοντας το κρητικό πέλαγος!
Από το Castellum Comunis στο Rocca a Mare και το Su Kulesi
Η Κρήτη από τη Μινωική εποχή μέχρι τη Ρωμαϊκή και την πρώιμη Βυζαντινή περίοδο δεν είχε τείχη, καθώς το νησί είχε εξασφαλίσει την ασφάλεια του. Από την εμφάνιση των Σαρακηνών πειρατών οι Βυζαντινοί αναγκάστηκαν να κατασκευάσουν οχυρώσεις χωρίς να μπορέσουν να υπερασπιστούν την πόλη, ενώ χρειάστηκε να εμφανιστούν οι Ενετοί για να μετατρέψουν και πάλι το λιμάνι από Χάνδακα σε… Μεγάλο Κάστρο και να κατασκευάσουν τον πύργο Castellum Comunis μετά τον 10ο αιώνα. Τότε χτίστηκε και το Rocca a Mare (σ.σ. Φρούριο της Θάλασσας), που αποτελούσε μέρος του σημερινού Κουλές. Η σημερινή μορφή του άρχισε να σχηματίζεται το 1523 υπό της οδηγίες της Γερουσίας της Βενετίας και με αρκετές διαφοροποιήσεις στέκει στο σημείο από το 1669 και μετά. Την περίοδο της Τουρκοκρατίας.
Το φρούριο Κούλες θυμίζει το μεγαλείο του ενετικού Χάνδακα, ενώ στοιχειώνεται από θρύλους που θέλουν στους εσωτερικούς υγρούς και σκοτεινούς του χώρους να βασανίστηκαν φριχτά οι επαναστάτες της Κρήτης.
Το φρούριο είναι διώροφο με 26 διαμερίσματα, που περιλαμβάνουν στρατώνες, δωμάτια με κανόνια, αποθήκη τροφίμων και πολεμοφοδίων, φυλακή,, φούρνο, εκκλησία, τον πύργο του φάρου και μία ευρύχωρη πλατεία.
Ακόμα και σήμερα πάντως το Φρούριο στη Θάλασσα έχει έναν αιώνιο εχθρό! Η ίδια η θάλασσα το απειλεί καθημερινά, καθώς τα κόμματα και το αλάτι της δεν έπαψε ποτέ να το πολεμά και να του προκαλεί φθορές! Ίσως ο ίδιος ο Ποσειδώνας να το θεωρεί ακόμα και σήμερα μια απειλεί, καθώς κάποτε οι υπεύθυνοι κατασκευής, βούλιαζαν ακόμα και ολόκληρα πλοία μέσα στο απέραντο γαλάζιο για να χτίσουν τη βάση του. Αυτή η παρέμβαση στοιχειώνει το Κούλες με τον Θεό της Θάλασσας να μην λέει να ηρεμήσει έως ότου το αφανίσει…
Ο επισκέπτης μπορεί να κάνει μία υπέροχη βόλτα στον όμορφο προβλήτα του Ηρακλείου, να διαβάσει για την ιστορία του επιβλητικού κάστρου, να απολαύσει την υπέροχη θέα και να ζήσει για λίγο την εποχή του ρομαντισμού, των κουρσάρων και των Ενετών.
Η είσοδος είναι 4 ευρώ, αλλά το πιο πιθανό είναι να μπεις χωρίς αντίτιμο, καθώς υπάρχουν πολλοί αστερίσκοι που επιτρέπουν την ελεύθερη πρόσβαση στο μουσείο.