Κάθε χώρος μπορεί να έχει το δικό του “μαύρο πρόβατο”, αλλά στην προκειμένη περίπτωση η μεγάλη οθόνη έχασε στις 7 Μαρτίου του 1999 το δικό της, τον αιρετικά αγαπημένο Stanley Kubrick. Σκηνοθέτης, σεναριογράφος και παραγωγός, ο Kubrick μπορεί να ήταν πολλά περισσότερα αλλά το βασικότερο όλων, ήταν και θα είναι ένας από τους πιο επιδραστικούς δημιουργούς στην ιστορία του σινεμά.
Γεννημένος στις 26 Ιουλίου του 1928 στην Νέα Υόρκη, ήταν ο χειρότερος μαθητής στην τάξη του, και δεν φαινόταν να έχει κανένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για κάποιο μάθημα, με αποτέλεσμα να χάσει αρκετές φορές τη σχολική χρονιά. Ο πατέρας του ήταν γιατρός, η μητέρα του ασχολούνταν με τα οικιακά, ενώ είχε μια μικρότερη αδερφή την Barbara.
Αρχικά δούλεψε σαν φωτογράφος για το περιοδικό Look λίγο προτού ανακαλύψει τις ανησυχίες του στις αρχές του ’50, για το μαγικό κόσμο της μεγάλης οθόνης. Οι πρώτες του ταινίες ήταν ντοκιμαντέρ, τα οποία γύρισε με χορηγίες από φίλους και συγγενείς, ενώ η πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα έγινε το 1953 με την ταινία Fear And Desire, σε συνεργασία με ένα ανεξάρτητο στούντιο παραγωγής ταινιών.
2001: A Space Odyssey – Η αρχή των πάντων
Από το 1957 έως και το 1999 δημιούργησε 10 ταινίες αριστουργήματα όπως το “Spartacus” του 1960, τη “Lolita” του 1967 και το “2001: A Space Odyssey” του 1968 που απογείωσε την καριέρα του με την προφητική φουτουριστική ατμόσφαιρα της. Η ταινία κέρδισε 13 υποψηφιότητες για Όσκαρ, ενώ κέρδισε στην κατηγορία των καλύτερων ειδικών εφέ. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ταινία παρέμεινε στις κινηματογραφικές αίθουσες έως και το 1972, σχεδόν 4 χρόνια μετά την αρχική της κυκλοφορία.
Α Clockwork Orange – Το σοκ άργησε μια μέρα
Και ενώ ο Kubrick είχε καταφέρει να δημιουργήσει αρκετά καλές εντυπώσεις γύρω από τις σκηνοθετικές του ικανότητες, μια ωραία μέρα του 1971 σέρβιρε το “Α Clockwork Orange” αφήνοντας άφωνο κοινό και κριτικούς. Το δυστοπικό δράμα παρουσίαζε ίσως για πρώτη φορά σκηνές ωμής βίας, οι οποίες ενώ λογοκρίθηκαν δε στάθηκαν εμπόδιο στη μεγάλη επιτυχία της ταινίας, η οποία μέχρι και σήμερα αποτελεί μια από τις πιο iconic ταινίες του σινεμά.
The Shining – Πίσω από το βλέμμα του Jack Nicholson
Και ενώ το “Α Clockwork Orange” είχε χαραχτεί στις μνήμες των θεατών σαν κάτι απαγορευμένο που όμως έπαιζε στο repeat, ο Kubrick αποφάσισε να ρισκάρει ξανά επενδύοντας στο ψυχωτικό βλέμμα του Jack Nicholson, στο ψυχολογικό θρίλερ “The Shining”. Στην συγκεκριμένη περίπτωση ο Kubrick ξεπέρασε τον εαυτό του, καθώς για να βγάλει το πλάνο ακριβώς όπως το είχε φανταστεί, δε δίστασε να τρέξει τη σκηνή 134 φορές. Ο απόηχος της ταινίας υπάρχει μέχρι σήμερα, ενώ και αυτή κατέχει μια ιδιαίτερη θέση στο πάνθεον των αριστουργημάτων του σκηνοθέτη.
Eyes Wide Shut και τελευταία πράξη
Ο Kubrick συνήθιζε να δουλεύει το βράδυ και να κοιμάται τη νύχτα. Στις 7 Μαρτίου του 1999 και ενώ είχε τελειώσει το αντίγραφο της νέα του ταινίας “Eyes Wide Shut” με πρωταγωνιστές τους Tom Cruise και Nicole Kidman, o Kubrick πέθανε στον ύπνο του από καρδιακό επεισόδιο. Η ταινία ουσιατικά “στοίχειωσε” το θάνατο του, αλλά αυτό δεν την εμπόδισε να κερδίσει το κοινό, καθώς και αρκετά βραβεία πακέτο.
Για τον Stanley Kubrick έχουν ειπωθεί πάρα πολλά. Πολλά για τις ταινίες του, για τον τρόπο που επέλεγε να τις γυρίσει, καθώς και για την προσωπικότητα του. Η λογοκρισία θα συνοδεύει για πάντα το όνομα του, αν και από ότι φάνηκε δεν τον ένοιαξε και ποτέ ιδιαίτερα. Ο Kubrick κατάφερε να “ταράξει” τα νερά, να κερδίσει τις εντυπώσεις μέσα από το μοντέρνο, δυστοπικό και δυναμικό του όραμα, από το οποίο απέδειξε ότι ήταν διαφορετικός από όλους τους άλλους.
Και όπως έλεγε και ο ίδιος: “If it can be written, or thought, it can be filmed”.
Χρύσα Αντωνιάδη
