Ορέστης ΜαλτέζοςΣτις 15 Αυγούστου κυκλοφόρησε στους αμερικανικούς κινηματογράφους μια ταινία, όχι υπέρ το δέον πολυδιαφημισμένη, ούτε με τρομερό προϋπολογισμό. Σίγουρα ένα budget 30 εκατομμυρίων δολαρίων δεν είναι ταπεινό αλλά όταν κάνει την παραγωγή η Warner Bros. σε μια εποχή που τα στούντιο αυτού του βεληνεκούς επενδύουν εκατοντάδες εκατομμύρια για μια και μοναδική ταινία, συνήθως επιστημονικής φαντασίας και superhero movies, η κίνηση αυτή είναι κάπως απρόσμενη.
Διανύουμε όμως μια περίοδο που το Χόλιγουντ προβαίνει σε απεγνωσμένες κινήσεις να βουλώσει τα στόματα όσων το κατηγορούν για λανθάνουσα εκπροσώπηση ανθρώπων που δεν ταιριάζουν στα συνήθη πλαίσια φυλής, εισοδήματος, και σεξουαλικότητας με τα οποία πορεύεται εδώ και έναν αιώνα, και ταυτόχρονα να προσελκύσει όσο το δυνατόν περισσότερους θεατές στις αίθουσες. Δυο ξεχωριστοί στόχοι δηλαδή που το Χόλιγουντ θεωρεί ασυνδύαστους. Γιατί; Επειδή ότι απομακρύνεται από τα συνηθισμένα πρότυπα, ελλοχεύει τον κίνδυνο να ξενίσει τον μέσο θεατή, με αποτέλεσμα να χάσει φράγκα.
Τι γίνεται όμως όταν αυτή η ασφάλεια προκαλεί ακόμα μεγαλύτερη αποτυχία, συν την κοινωνική κατακραυγή;
Η απάντηση που μέχρι στιγμής έχει βρει το Χόλιγουντ είναι μια σταθερή κατασκευή ταινιών από σκηνοθέτες θηλυκού γένους ή μη αμερικανικής καταγωγής, που όσο κι αν προσπαθούν να αναδείξουν τη δουλειά τους μιλώντας για «ταινίες-κινήματα» που «φέρνουν νέα επίπεδα στην εκπροσώπηση» και λοιπά, το Χόλιγουντ κάνει κουμάντο. Κι όταν λέμε Χόλιγουντ, εννοούμε υψηλόβαθμα στελέχη που επιβάλουν τη θέλησή τους στα πάντα. Δεν υπάρχει ούτε μια ατάκα στο τελικό προϊόν που δεν έχει πάρει πρώτα την έγκρισή τους. Οι ταινίες αυτές θα μπορούσαν να είχαν γυριστεί από τον οποιονδήποτε χωρίς να άλλαζε το παραμικρό καρέ.
Πού κολλάνε όλα αυτά με το “Crazy Rich Asians”;
Είναι μια ταινία που περιέχει εξ ολοκλήρου ηθοποιούς ασιατικής καταγωγής. Λογικόν, αφού όλοι οι χαρακτήρες της ταινίας έχουν αυτή την καταγωγή, και πρόκειται για μια καθημερινή ρεαλιστική ιστορία. Ο ντόρος όμως γίνεται επειδή είναι η πρώτη αμερικανική ταινία με τέτοιο cast εδώ και 25 χρόνια, μετά το “The Joy Luck Club” του 1993. Αποτελεί διασκευή του ομώνυμου βιβλίου του Κέβιν Κουάν που έγινε best-seller στην Αμερική. Και μάλλον μόνο στην Αμερική, κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία, από τη στιγμή που η ταινία εκεί έκανε πρώτα πρεμιέρα, εκεί έκοψε εισιτήρια, και τώρα σταδιακά ξανοίγεται σε διεθνείς αίθουσες, με ελάχιστη όμως απήχηση.
Το story της ταινίας είναι μάλλον τετριμμένο, και είναι μια ένδειξη του πώς το Χόλιγουντ παραμένει κολλημένο στα κλισέ ακόμα κι όταν προσπαθεί να τα αποφύγει. Μια νεαρή πετυχημένη γυναίκα, καθηγήτρια οικονομικών στο New York University, συνάπτει σχέση με έτερο καθηγητή του Πανεπιστημίου και ταξιδεύουν μαζί στη Σιγκαπούρη όπου θα τελεστεί ο γάμος τους. Plot twist; Ο γαμπρός είναι γόνος μιας οικογένειας που ανήκει στο 1% του 1% – ήτοι, ξετσίπωτα αμύθητα πλούσιος, κάτι που η ηρωίδα αγνοούσε και το ανακαλύπτει μόλις γνωρίζει την εφιαλτική πεθερά που ασφαλώς δεν την εγκρίνει για νύφη.
Το trailer καθιστά σαφές ότι δεν πρόκειται για κάποια ταινία με βαθύ νόημα. Με μουσική υπόκρουση το “Glorious” της Σκάιλαρ Γκρέι, περιέχει εντυπωσιακά γαμήλια πάρτι, σπα, μασάζ, ιδιωτικά αεροπλάνα, σαμπάνια να ρέει, πέντε πλάνα των κοιλιακών του πρωταγωνιστή μέσα σε δύο μόλις λεπτά, και ειλικρινά, τα ίδια αστεία από την εποχή του “Platinum Blonde” του Φρανκ Κάπρα από το 1931 – μα ακόμα να μάθει η πλέμπα ότι το μπολάκι με το νερό δίπλα στο πιάτο δεν το πίνουμε αλλά μουσκεύουμε τα ακροδάχτυλα; Το trailer περιέχει ακόμα και την ατάκα της πρωταγωνίστριας που υποτίθεται ότι θα κάνει την πεθερά να συνειδητοποιήσει το λάθος στις πράξεις της.
Θα μου πεις, είναι κακό να γυρίζονται τέτοιες ταινίες; Οχι. Κακό είναι να διαφημίζονται με βαρύγδουπες δηλώσεις τύπου «αλλάζει τον ρου της κινηματογραφικής ιστορίας στην εκπροσώπηση άλλων λαών», ειδικά τη στιγμή που στην Ασία η ταινία έχει λάβει έντονα επικριτικά σχόλια για την απουσία των «σκουρόχρωμων Ασιατών», οι οποίοι εμφανίζονται μόνο σποραδικά σε ρόλους υπηρετικού προσωπικού των «ανατολικών Ασιατών», που ταιριάζουν καλύτερα εμφανισιακά στη στερεοτυπική εικόνα που έχουν οι Αμερικανοί για τους Ασιάτες. Αλλά ακόμα κι αν δεν συνέβαινε αυτό, πρόκειται για ένα ακόμα love story ταξικών παρεξηγήσεων, όπως και το βιβλίο στο οποίο βασίζεται. Δεν σηκώνει κάποιο βαθύτερο κοινωνικό μήνυμα όσο κι αν θέλουν να του το προσδώσουν. Τα 90 εκατομμύρια εισπράξεων της ταινίας μόλις από την πρώτη εβδομάδα προβολής της δεν είναι κάτι καινούριο για το Χόλιγουντ – πάντα αυτές οι ταινίες φέρνανε λεφτά. Η διαφορά εδώ είναι ότι όλα τα εισιτήρια θα κοπούν αποκλειστικά στην Αμερική, καθώς η ταινία δεν αφορά καμία άλλη χώρα.
Ορέστης Μαλτέζος
